«Ο Τζακ και η φασολιά» είναι ένα εξαιρετικό κλασσικό εγγλέζικο παραμύθι που πρωτοδημοσιεύτηκε το 1807 στο Λονδίνο. Είναι ένα παραμύθι που θυμάμαι και ‘γω από τα παιδικά μου χρόνια, μάλιστα αποτελούσε και ένα από τα αγαπημένα μου.
Ποιος είναι ο λόγος που θέλησες να ασχοληθείς με ένα παραμύθι όπως «ο Τζακ και η φασολιά»;
Όπως είπα και πριν, ήταν ένα παραμύθι που το αγαπούσα από μικρός. Κάποια στιγμή το έλεγα στο γιό μου για να κοιμηθεί, με παρακαλούσε να του πω ένα παραμύθι και επειδή δεν ξέρω από Σταχτοπούτες κτλ. του έλεγα αυτό το παραμύθι και του άρεσε πάρα πολύ. Τώρα με την 5χρονη κόρη μου άρχισε πάλι η ίδια ιστορία, «Μπαμπά θα μου πεις ένα παραμύθι;» και επειδή δεν γνωρίζω από Barbie και τα σύγχρονα παραμύθια άρχισα να της λέω τον «Τζακ και τη φασολιά». Μετά από λίγο καιρό, όταν είδα ότι βαριότανε, άρχισα να αλλάζω φωνές, να αναπαριστώ τους ήρωες και να το κάνω πιο ενδιαφέρον. Ώσπου μια μέρα μου λέει: «Μπαμπά πότε θα το δούμε στο θέατρο;» Αυτό αποτέλεσε το έναυσμα μου! Βρήκα το εγγλέζικο κείμενο, το μετέφρασα, το διασκεύασα και έτσι έχουμε την παράσταση «ο Τζακ και η φασολιά» που βλέπουμε την φετινή χρονιά στο Θέατρο Γκλόρια.
Η οικογένεια σε επηρεάζει στην επαγγελματική σου ζωή;
Όχι δεν νομίζω. Νομίζω ότι η επαγγελματική μου ζωή επηρεάζει την οικογένειά μου. (γέλια) Όταν έχουμε δουλειά είναι όλα καλά, όταν δεν έχουμε όλα πάνε άσχημα. Νομίζω ότι γενικότερα σε όλες τις οικογένειες η επαγγελματική ζωή είναι αυτή που τις επηρεάζει. Αλλά η οικογενειακή μου ζωή με επηρεάζει στο βαθμό που με επηρέασε η κόρη μου για να ανεβάσω το παραμύθι, όχι περισσότερο.
Πιστεύεις ότι τα παραμύθια θίγουν βασικά προβλήματα της καθημερινής ζωής;
Όλα τα παραμύθια, από αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι σήμερα, θίγουν προβλήματα της καθημερινής ζωής. Έχουν διπλά μηνύματα και διπλούς αποδέκτες. Μην ξεχνάμε τους μύθους του Αισώπου, όπου ο μύθος σαν μύθος αφηγείται κάτι αλλά υπάρχει και ένα δεύτερο νόημα το οποίο διευθετεί, φτιάχνει και διορθώνει τα κακώς κείμενα της τότε Ελληνικής κοινωνίας. Τα παραμύθια του Ναστραδίν Χότζα αφορούν και την σημερινή ζωή, οι παραβολές του Χριστού αφηγούνται κάποιες ιστορίες που θίγουν προβλήματα και προσπαθούν με αυτό τον τρόπο να διορθώσουν τα κακώς κείμενα της σημερινής ζωής, για όσους βέβαια μπορούν να τα αντιληφθούν.
Θα μπορούσαν τα παραμύθια να λειτουργήσουν ως καθαρτήρια δύναμη ενός σύγχρονου ανθρώπου;
Βεβαίως, εάν κανείς καταλάβει τα παραμύθια μπορεί να τον βοηθήσει και να τον λυτρώσει. Όσον αφορά τα παιδιά, σαφέστατα λειτουργούν λυτρωτικά γιατί αποκρούουν τους δαίμονές τους, τις φοβίες τους. Όταν βλέπουν έναν τεράστιο γίγαντα, ο οποίος απομυθοποιείται μπροστά στα μάτια τους, όταν δηλαδή βλέπουν να ξορκίζεται το κακό αμέσως γαληνεύουν, ηρεμούν και παύουν να έχουν φοβίες και διάφορα άλλα που τα τρομοκρατούν.
Λένε ότι με τον πιο καθαρό και ποιητικό τρόπο, λέμε τις πιο μεγάλες αλήθειες, ποιά είναι η γνώμη σου γιʼ αυτό;
Σαφέστατα, αυτό αληθεύει, όπως είπα και πιο πριν οι μύθοι του Αισώπου, τα ρητά του Ναστραδίν Χότζα και γενικά όλα αυτά λένε αλήθειες γιατί θίγουν την πραγματικότητα και ρυθμίζουν την καθημερινή ζωή. Αυτό είναι μια μεγάλη αλήθεια και δεν χωράει αμφισβήτηση.
Είναι πολλά παιδάκια που νοιώθουν ανασφάλεια όταν παρακολουθούν κάποια παράσταση. Γιατί μπορεί να συμβαίνει αυτό;
Στην δική μας παράσταση κανένα παιδάκι δεν νοιώθει ανασφάλεια, μόνο κάποια 2χρονα-3χρονα τα οποία έφεραν οι γονείς τους σαν μια πρώτη επαφή με το θέατρο και τρόμαξαν λιγάκι. Για παράδειγμα, ορισμένα παιδάκια αυτών των ηλικιών τρόμαξαν, παραδόξως, με κάποια αγελαδούλα που εμφανίζεται κάποια στιγμή στην σκηνή. Επειδή τα παιδιά που ζουν στον αστικό ιστό της Αθήνας δεν έχουν δει ζωντανά πρόβατα, αγελάδες κτλ. βλέποντας μια αγελάδα επάνω στη σκηνή, όχι ζωντανή εννοείται, ας πούμε πως «τρόμαξαν» με αυτή την εικόνα. Τα μεγαλύτερα παιδάκια, 3-4 χρόνων και άνω, δεν έχουν κανένα πρόβλημα. Άλλωστε προσπαθούμε και εμείς με την δουλειά μας να έρθουμε κοντά στα παιδιά, να απομυθοποιήσουμε τους φόβους τους, αυτό είναι κάτι που φαίνεται παραδείγματος χάριν από την μη τρομακτική φιγούρα του «κακού» γίγαντα. Το κέρδος βέβαια φαίνεται στο τέλος όταν τα παιδάκια θέλουν να φωτογραφηθούν με τον «κακό» γίγαντα, ο οποίος στην ουσία αυτόγελοιοποιείται. Η επικοινωνία με τα παιδιά είναι τόσο άμεση και καλή που διώχνει τον φόβο του κακού γίγαντα, γίνεται ένα πρόσωπο οικείο και φιλικό, έτσι πάρα πολλά παιδιά θέλουν να φωτογραφηθούν με αυτό το κακό, σε εισαγωγικά, γίγαντα.
Η ιστορία του «Τζακ» που απευθύνεται ακριβώς;
Όλα τα παραμύθια έχουν διπλά μηνύματα και διπλούς αποδέκτες. Το παραμύθι αφηγείται την ιστορία του Τζακ, ενός ζωηρού, ατίθασου και επιπόλαιου παιδιού αλλά και το πέρασμά του στην ωριμότητα. To βασικό μήνυμα του παραμυθιού είναι ότι ποτέ κανένας δεν πρέπει να παρατάει κάτι που έχει ξεκινήσει. Όταν ο Τζακ αρχίζει να ανεβαίνει την φασολιά κάποια στιγμή κουράζεται, σταματάει, σκέφτεται να τα παρατήσει και να κατέβει κάτω, κάποια στιγμή σκέφτεται μήπως δεν θα έπρεπε καν να ανέβει στη φασολιά. Με πείσμα, υπομονή, δύναμη και κουράγιο συνεχίζει για να φτάσει μέχρι την κορυφή, να ανέβει το δέντρο της τύχης του. Και αυτό είναι ένα μήνυμα προς τα παιδιά και προς όλους μας, όταν ξεκινάμε κάτι δεν πρέπει ποτέ μα ποτέ να το εγκαταλείπουμε, ιδιαίτερα όταν έχει υψηλό στόχο. Όταν φτάνει πια πάνω στην φασολιά δεν τελειώνουν τα βάσανά του, πρέπει να κατακτήσει και το κάστρο της ζωής του και πραγματικά το κατακτά. Εκεί συναντά μία νεράιδα, η οποία του λέει ότι για να εξολοθρεύσει τον κακό γίγαντα και να κερδίσει τη χώρα, η οποία ανήκε στον πατέρα του, θα πρέπει να πάρει από τον γίγαντα 3 πράγματα, τα πουγκιά με το χρυσάφι, την κότα που γεννά χρυσά αυγά και την άρπα που τραγουδά. Πράγματι ο Τζακ το κατορθώνει και τελικά ελευθερώνει την χώρα και όλος ο λαός του πια ζούσε ευτυχισμένα και ευδαιμονικά.
Το μήνυμα που μπορεί να αποκωδικοποιήσει ένας ενήλικας είναι ότι σε αυτή τη χώρα που ζούσε μες την δυστυχία χρειάστηκαν 3 πράγματα για να ζήσει καλύτερα. Πήρε τα πουγκιά με το χρυσάφι που αυτό σημαίνει το τραπεζικό σύστημα μια χώρας και την ρευστότητα της αγοράς που έχει. Μια χώρα για να είναι ελεύθερη πρέπει να ελέγχει η ίδια το χρηματοπιστωτικό της σύστημα και την ρευστότητα της αγοράς της. Την κότα που γεννά χρυσά αυγά, μια χώρα επίσης θα πρέπει να εκμεταλλεύεται η ίδια τις πλουτοπαραγωγικές πηγές της, δηλαδή θα πρέπει να ελέγχει το πετρέλαιο, το φυσικό της αέριο, την αλιεία, την κτηνοτροφία, την γεωργία και τον τουρισμό της για να μπορέσει να έχει έσοδα και να ζει ελεύθερη. Και το τρίτο, η άρπα που τραγουδά, συμβολίζει ότι η ίδια η χώρα και οι ίδιοι οι πολίτες θα πρέπει να μπορούν να διαχειρίζονται τον πολιτισμό και τις τέχνες τους. Μια χώρα και οι κάτοικοί της, τότε και μόνο τότε, είναι ελεύθεροι και πραγματικά ευτυχισμένοι. Βλέπουμε λοιπόν ότι ένα έργο που απευθύνεται στα παιδιά έχει και έναν άλλο αποδέκτη, τους μεγαλύτερους. Είναι ένα έργο πάρα πολύ σύγχρονο, σημερινό, για τους μεγαλύτερους θεατές που παρακολουθούν και βλέπουν πόσο ταυτόσημο είναι με αυτό που περνά σήμερα η χώρα μας.
Χάρη, ετοιμάζεις κάποιο καινούργιο παραμύθι, κάποια νέα παράσταση; Ποια τα σχέδιά σου για το 2012;
Μετά από αυτή την καταπληκτική εμπειρία του «Τζακ και η φασολιά» πραγματικά έχω άλλα 3-4 έργα στο μυαλό μου, είμαι στη διαδικασία της επιλογής και σαφέστατα είναι κάτι που θα συνεχίσω γιατί μου αρέσει να βλέπω τη χαρά στα πρόσωπα των παιδιών. Επειδή κι εγώ έχω ένα μικρό παιδί είναι κάτι που με ευχαριστεί, θέλω να βλέπω τη χαρά και το γέλιο στα χείλη των μικρών θεατών.
Να μην περιμένουμε δηλαδή την συμμετοχή σου σε κάποιο τηλεοπτικό πρόγραμμα;
Τα τηλεοπτικά δρώμενα είναι στο πάτο όπως είναι και η χώρα μας! Είναι όλα νεκρά γίνονται ελάχιστες παραγωγές πια, από τις 40-45 που γίνονταν τα περασμένα χρόνια τώρα γίνονται 2-3 και αυτές είναι πάρα πολύ δύσκολο να προχωρήσουν, δεν υπάρχουν χρήματα. Υπάρχει ένας στόχος για ένα σήριαλ αλλά επειδή δυστυχώς χρειάζεται χρήματα θα πρέπει να περιμένουμε να φτιάξουν τα πράγματα και μετά θα το προωθήσουμε.
Κάποια θεατρική παράσταση;
Θεατρική παράσταση για την φετινή χρονιά δεν έχω. Είχα δύο προτάσεις στις οποίες δυστυχώς δεν μπόρεσα να ανταποκριθώ θετικά. Μάλιστα στην πρώτη συνέπιπταν οι πρόβες με τις πρόβες τις δικές μου στο «Τζακ και η φασολιά» και δεν είχα την δυνατότητα να το κάνω, έχει ανέβει ήδη στην Αθήνα και πάει αρκετά καλά. Την δεύτερη πρόταση την επεξεργάζομαι ακόμη αλλά θα το συζητήσω ευχαρίστως όταν είναι πιο ώριμα τα πράγματα.
24/1/2012
